Een duurzame toekomst
De Nederlandse akkerbouwsector is toonaangevend, maar moet ook blijven innoveren om haar leidende positie te behouden. Innovaties zijn met name gericht op verhogen van de efficiëntie (verlagen van de kostprijs) en verhogen van de duurzaamheid. Belangrijke onderwerpen zijn veredeling, precisielandbouw, vergroenen van de gewasbescherming en bodembeheer.
Gewasbescherming
Wat betreft gewasbescherming zijn er plannen gepresenteerd door de akkerbouwsector om in 2030 nagenoeg residu-vrij te telen met minimale milieubelasting. Enige residuen zullen er blijven, omdat het bestrijden van ziekten en plagen noodzakelijk blijft. Ook in een biologische teelt worden middelen gebruikt om schadelijke ziekten en plagen te onderdrukken, in het kader van voedselzekerheid en voedselveiligheid (zie Gewasbescherming). Er is een duidelijke wens om de gewasbescherming duurzamer te maken (te ‘vergroenen’), door een verschuiving naar middelen met lage of geen milieubelasting, meer inzet van biologische middelen, vermindering van emissie en versterken van de geïntegreerde gewasbescherming door o.a. het ontwikkelen van nog meer waarschuwingssystemen. De brancheorganisatie van de producenten van gewasbeschermingsmiddelen (Nefyto) heeft dit tot haar missie verheven: ‘Duurzaam en helder naar de toekomst’ (www.nefyto.nl).
Voor waterkwaliteit is er de zogenaamde ‘Kader Richtlijn Water’ (KRW) waarin doelen over de waterkwaliteit zijn geformuleerd. Daarnaast publiceert het Ministerie van Economische Zaken elke paar jaar een nieuw Actieprogramma Nitraatrichtlijn.
Bodembeheer
Er is veel aandacht voor een goed bodembeheer, met behoud of verhoging van het organische stofgehalte en een gevarieerd bodemleven wat betreft micro- en macro-organismen. Toevoegingen aan de bodem zoals mycorrhiza’s, bacteriën en schimmels om de gewassen weerbaarder te maken komen steeds meer in de belangstelling. Ook wordt er getracht om de bodemverdichting tegen te gaan, die ontstaat door de zware machines die op het land rijden. Dit kan bijvoorbeeld door robotisering, maar is nog niet rijp voor de praktijk.
Nieuwe veredelingstechnieken
Wanneer de Europese Commissie besluit, dat rassen verkregen met nieuwe veredelingstechnieken niet als GMO moeten worden gezien, zullen deze technieken op korte termijn kunnen zorgen voor rassen met betere resistenties tegen ziekten en plagen. Hierdoor zal het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen sterk kunnen afnemen. Wanneer deze nieuwe rassen wel als GMO worden gezien, is het onduidelijk hoe de toekomst zal zijn.
Precisielandbouw
Met precisielandbouw kan al snel een slag worden gemaakt in vergroten van de duurzaamheid. Het gebruik van waarschuwingsmodellen zal vooral toenemen als deze modellen betrouwbaar genoeg zijn én de weersvoorspelling betrouwbaar genoeg is.
Het gebruik van plaats-specifieke toepassing van mest en gewasbeschermingsmiddelen zal waarschijnlijk de komende jaren een grote vlucht nemen.